Акыркы учурда жалпыга маалымдоо каражаттарында, социалдык тармактарда тараган Өзбекстан менен Тажикстанга мыйзамсыз мунай (газ) кирип жатат деген маалымат чындыкка дал келбейт, кооптонууга негиз жок. Бул тууралуу өкмөттүн Баткен облусундагы өкүлчүлүгүнүн басма сөз кызматы билдирет.
Маалыматка ылайык, учурда аталган аймакта мунай өндүрүлбөйт жана жумуш токтотулган.
Бул боюнча буга чейин КР УКМК жана Баткен облустук прокуратурасы, жергиликтүү бийлик тарабынан маалыматты жеринен текшерип көрүү чечими кабыл алынып, атайын иликтөөлөр жүргөн.
Ушул эле маселе 2020-жылдын декабрь айында, 2021-жылдын январь айында козголуп, ага УКМК, өкмөттүн Баткен облусундагы өкүлчүлүгү өз түшүндүрмөсүн берген.
Белгилей кетсек, союз мезгилинде Өзбек ССР тарабынан курулуп Өзбекстан казып алып, пайдаланып келген газ, мунай өндүрүүчү скважиналардын ээлеген жер аянттары Кадамжай районунун Ак-Турпак айыл аймагына караштуу жана жалпы ээлеген жер аянты 1400 гектарды түзөт.
Мунайды Өзбекстанга таандык «Фергана Нефти» (учурда «Андижаннефти» АК) 1950-жылдан 2011-жылдын 21-майына чейин иштетип келген. СССР маалында 108 скважина иштеп, СССР таркагандан кийин жараксыз болгон скважиналарды өзбек тарап бузуп алып кетип, 2011-жылы 18 скважина калган. Алардын ичинен 9 скважина бузук абалда, 9 даанасы оң абалда болуп 2011-жылдын 21-майынан бери токтоп турат.
Газ сактоочу жайлар боюнча 1950-жылдан мунайдан бошотулган тереңдиги 400-1350 метрге чейинки пласстарга газды камап 1 млрд 5 млн метр куб газды Фергана өрөөнүн жана Ак-Турпак айыл аймагынын Жаңы-Жер, Миң-Чынар, Жаш-Тилек айылдарын газ менен камсыздап турган. Бирок учурда газ жок.
Узтрансгазга таандык №1,2,3 ГРП ишканасында 108 газ сактоочу жайлары иштеп турган. Делимитация, демаркация толугу менен бүткөн, бирок обьектилер өткөрүлүп бериле электигинен, өзбек тарап бүгүнкү күнгө чейин ишканаларынын коопсуздугун кайтарып келет, бирок бир да скважина иштебейт.
Жогоруда аталган мүлктөр кыргыз тарапка өтө электигине байланыштуу эч кандай скважиналарды иштетүү иш-аракеттери жүрө элек.
Бул маселени чечүү боюнча Кыргызстан чек араларды делимитациялоо боюнча Өзбекстан менен Өкмөттөр аралык комиссияга талаптарды коюп келет.
Аталган аймак Тажикстан менен чектешпегендиктен, Тажикстанга Баткен облусунун Ак-Турпак айылынан мунайдын кирүүсү мүмкүн эмес.
Белгилей кетсек кечээ, 2021-жылдын 9-мартында КР Жогорку Кеңешинин депутаты Бейшеналы Нурдинов, буга чейин бир катар жалпыга маалымдоо каражаттарында жана социалдык тармактарда тараган, Баткен облусунан Өзбекстан жана Тажикстанга жер асты менен кошуна мамлекеттерге мыйзамсыз мунай кирип жатат деген маалыматка шилтеме менен, билдирүү жасап, бул боюнча тийиштүү мамлекеттик органдар маалымат берүүсүн сураган.
Пикирлер (1)