Кыргызстанда көмүрдү экспорттоого убактылуу тыюу салуу сунушталды

Кыргызстанда сегиз айлык мөөнөткө көмүрдү экспорттоого тыюу салуу сунушталууда. Министрлер кабинетинин тиешелүү токтомунун долбоору Энергетика министрлиги тарабынан коомдук талкууга коюлду.

Министрлик долбоор 2023/24-жылдын күз-кыш мезгилине даярдык көрүү жана өткөрүү мезгилинде Кыргызстандын экономикасынын бардык тармактарынын жана калкынын катуу отун менен муктаждыктарын жана муктаждыктарын толук кандыруу максатында иштелип чыкканын белгилейт. Мындан тышкары, бул контрабанда жана мамлекеттик чек ара аркылуу товарларды мыйзамсыз жүгүртүү фактыларын азайтуу, ошондой эле Кыргызстандын аймагынан көмүрдү экспорттоодо бажы статистикасына экспорттук операциялардын ишенимдүү эсебин киргизүү үчүн зарыл.

Жалпысынан Кыргызстан боюнча кышка 2 миллион 554 933 миң тонна көмүр даярдалышы керек.

Анын ичинен калкка 1,2 миллион тонна, бюджеттик уюмдарга 107,437 миң тонна жана Бишкек ЖЭБине 1,2 миллион тонна керектелет. Министрлик учурда өлкөнүн түштүгүндө көмүрдүн чекене баасы көтөрүлүп жатканын белгиледи.

«Катуу отунга чекене баанын кескин жогорулашынын негизги себеби, аны кийинчерээк Европа Биримдигине кирген өлкөлөргө, Пакистанга, Кытайга жана Өзбекстанга экспорттоо жана экспорттоо үчүн жигердүү сатып алуу болду. Реселлер массалык түрдө жогорку сапаттагы көмүрдү түздөн-түз кыскартуудан ири өлчөмдө сатып алып, продукцияны социалдык багыттагы баада ички керектөөчүлөргө жеткирүүгө жол бербейт. Жеке көмүр өндүрүүчүлөр калкты продукция менен камсыз кылуу жана катуу отунду чет элдик сатып алуучуларга дүңүнөн сатуу боюнча социалдык милдеттенмелерин аткарбай жатышат», - деп белгилейт Энергетика министрлиги.

Мунун баары ата мекендик көмүрдүн тартыштыгына алып келиши мүмкүн. Ал эми бул өз кезегинде Бишкек ЖЭБинин кошумча электр кубаттуулуктарын жетишсиз иштеп чыгуу коркунучун жаратат, бул өзгөчө кырдаалдарды жана республикалык масштабдагы энергетикалык кризисти алып келүү коркунучун жаратат.

Мындай кесепеттерге жол бербөө үчүн Энергетика министрлиги көмүрдү автотранспорт менен ташууга тыюу салууну сунуштоодо. "Торугарт" жана "Эркечтам" өткөрүү пункттары үчүн өзгөчөлүк кылуу сунушталууда. Чектөөлөр “Кыргызкөмүр” мамлекеттик ишканасына да тиешелүү болбойт. Мындан тышкары, күз-кыш мезгилинде калкка жана бюджеттик мекемелерге көмүрдүн жетишсиздиги жана кымбатташы фактылары үчүн Президенттин облустардагы ыйгарым укуктуу өкүлдөрүнө, жергиликтүү мамлекеттик администрациялардын жана айыл өкмөт башчыларына жеке жоопкерчиликти жүктөө сунушталды. 2023/24.