Медкызматкерлери канча эмгек акы алышат? Министрликтин жообу

Медициналык уюмдардагы кызматкерлерге эмгек акысынын эсептелиши боюнча көптөгөн кайрылууларга байланыштуу Саламаттык сактоо министрлиги түшүндүрмө берди.

Ведомстводон билдиришкендей, саламаттык сактоо тармагындагы кызматкерлердин эмгек акысынын шарттары КР министрлер кабинетинин 2022-жылдын 30-мартындагы № 182 токтому менен жөнгө салынат.

Кепилденген эмгек акы – толук жумуш күнү үчүн аткарылган иштин татаалдыгын, жоопкерчилигин жана эмгек сыйымдуулугун эске алуу менен иш үчүн белгиленген эң төмөнкү эмгек акы: 

• кызматтык оклад;
• мамлекет тарабынан кепилденген үстөктөр жана кошумча төлөмдөр (иш стажы, квалификациялык категория, зыяндуу иш шарттары, бийик тоолуу аймактар ж.б.). 

Мисалы:

- Үй-бүлөлүк дарыгердин 1 ставка боюнча кызматтык оклады 22880,0 сом, стажга байланыштуу үстөк акы 20% - 4576,0 сом, жогорку квалификациялык категория боюнча үстөк акы 6000,0 сом = кепилденген эмгек акы 33 456,0 сомду түзөт.

- Кууш адистиги бар дарыгердин 1 ставка боюнча кызматтык оклады 16896,0 сом, стажга байланыштуу үстөк акы 10% - 1690,0 сом, 1 квалификациялык категория боюнча үстөк акы 4000,0 сом, атайын шарттарда иштөөгө кошумча төлөм 25% - 4224,0 сом = кепилденген эмгек акы 26 810,0 сомду түзөт.

Кепилденген эмгек акысынан тышкары, медициналык уюмдардын кызматкерлери эмгекке катышуу коэффициенти (ЭКК) катары кошумча эмгек акы ала алышат. 

"ЭКК – төлөмдүн милдеттүү түрү эмес. Башкача айтканда, эгер медициналык уюмда кызматкерлердин орду бош болуу себептүү эмгек акы фондунан үнөмдөө болсо, анда үнөмдөлгөн каражаттар комиссиянын чечими менен аталган уюмдун кызматкерлерине ЭКК катары бөлүштүрүлүшү мүмкүн. Бул кошумча төлөм кызматкерлерди мотивациялоо үчүн киргизилген, анткени бош орундардын болушу жүктөмдү жана жоопкерчиликти көбөйтөт. ЭКК боюнча кошумча төлөмдөр ай сайын эмгек акы фондунун үнөмдөлүшүнө жараша көбөйүп же азайып турушу мүмкүн", - деп айтылат маалыматта.

Саламаттык сактоо министрлиги эмгек акынын төлөө тартибин оптимизациялоо боюнча иштерди жүргүзүп жатат жана убакыттын өтүшү менен ЭКК боюнча практика кайра каралат.

Соңку жылдары КР министрлер кабинети саламаттык сактоо системасындагы эмгек маянаны жана жалпы инфраструктураны жакшыртуу боюнча көп иштерди аткарганын белгилеп кетүү керек.

- 2021-жылдын 1-апрелинен тартып медициналык уюмдардын кызматкерлеринин кызматтык окладдары 50%га жогорулатылган (дарыгерлердин кызматтык оклады 5000 сомдон 7500 сомго көтөрүлгөн), үй-бүлөлүк дарыгерлердин жана жалпы практикалык дарыгерлердин окладдары 100%га көтөрүлгөн (үй-бүлөлүк дарыгердин оклады 5000 сомдон 10000 сомго көтөрүлгөн). Муну менен бирге, Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык каралган үстөктөр жана кошумча төлөмдөр сакталган.

- 2022-жылдын 1-апрелинде медициналык уюмдардын кызматкерлеринин кызматтык окладдары орточо 50%га жогорулатылган (дарыгерлердин оклады 7500 сомдон 11264 сомго көтөрүлгөн, үй-бүлөлүк дарыгердин оклады 10000 сомдон 15136 сомго көтөрүлгөн). Мындан тышкары, бардык кошумча төлөмдөр (айыл жергеси, бийик тоолуу аймак, илимий даража, эмгек стаж, категориялар ж.б.) сакталып, кызматтык окладга кошулуп төлөнөт.

- КР президентинин 2024-жылдын 28-июнундагы № 170 жарлыгына ылайык, 2024-жылдын 1-сентябрынан тартып медициналык уюмдардагы дарыгерлердин окладдары 50%га (дарыгерлердин оклады 11264 сомдон 16896 сомго, үй-бүлөлүк дарыгердин оклады 15136 сомдон 22880 сомго көтөрүлгөн), орто медициналык кызматкерлердин окладдары 20%га (медициналык айымдардын оклады 9856 сомдон 11968 сомго көтөрүлгөн), кичи жардамчы кызматкерлердин (санитаркалар, тазалагычтар), ошондой эле тез жардам кызматынын айдоочуларынын окладдары 10%га (санитарканын оклады 8096 сомдон 9152 сомго) көтөрүлгөн. Бардык каралган үстөктөр жана кошумча төлөмдөр сакталган. 2024-жылдын жыйынтыгы боюнча, регионго, дарыгердин квалификациясына, адистигине жана стажына жараша орточо эмгек акы 34 100 сомду түзгөн.

Саламаттык сактоо министрлиги медициналык уюмдардагы кызматкерлердин эмгек акысын жогорулатуу боюнча иштерди улантууда жана 2025-жылга саламаттык сактоо системасы үчүн кошумча каржылык каражаттарды бөлүү мүмкүнчүлүгүн камсыз кылуу боюнча Финансы министрлигине кат жүзүндө кайрылган.

Саламаттык сактоо уюмдарындагы кызматкерлердин эмгек акысын жогорулатуу медициналык кызмат көрсөтүүлөрдүн сапатын жакшыртууга, кызматкерлердин канааттануусун арттырууга жана адистердин башка тармактарга өтүп кетишин азайтууга өбөлгө түзөрүн түшүнүп, азыркы учурда бул маселе Саламаттык сактоо министрлигинин артыкчылыктуу багыттарынан болуп саналат.