Садыр Жапаровдун Түркияга болгон иш сапарында кандай макулдашуулар орун алды?

Садыр Жапаровдун Түркия Республикасына расмий иш сапары болду. Кыргызстандын башчысынын алыскы чет өлкөгө биринчи иш сапары кыргыз-түрк мамилелеринин 30 жылдыгына туура келди.

Бул жылдар аралыгында Түркия чындыгында эле Кыргызстандын стратегиялык өнөктөштөрүнүн бири болуп калды, кызматташтык системалуу жана келечекке багытталган. Бүгүн Анкара Бишкектин беш башкы соода-экономикалык өнөктөшүнүн бири болуп саналат.

Ошондуктан иш сапардын көпчүлүк бөлүгү экономикалык жана соода мамилелерине бөлүндү, бул тема мамлекет башчыларынын эки тараптуу сүйлөшүүлөрүнүн алкагында гана эмес, Кыргызстан менен Түркиянын ортосундагы стратегиялык кызматташтыктын жогорку кеңешинин 5-жыйынында да талкууланды.

Ошондуктан иш сапардын көпчүлүгү экономикалык жана соода мамилелерине арналды, бул тема мамлекет башчыларынын эки тараптуу сүйлөшүүлөрүнүн алкагында гана эмес, Кыргызстан менен Түркиянын Стратегиялык Кызматташтык боюнча Жогорку Кеңешинин 5-отурумунда да талкууланды.

“Кыргызстан кыргыз-түрк эки тараптуу кызматташтыгын өнүктүрүүгө багытталган жаңы кадамдарга даяр. Түркия Республикасынын президенти менен соода-экономикалык кызматташтыкты жана башка байланыштарды мындан ары да өркүндөтүү, соода жүгүртүүнү 1 миллиард АКШ долларына чейин жеткирүү боюнча конкреттүү чараларды көрүү жөнүндө макулдашууга жетиштик”,-деп белгиледи Жапаров.

Иш сапардын алкагында дагы эмнелер макулдашылды

-Эки өлкөнүн ишкерлеринин катышуусунда соода-экономикалык кызматташтык боюнча өкмөттөр аралык комиссиянын 10-жыйынын өткөрүү;

-Саламаттык сактоо чөйрөсүндө эки өлкө ортосундагы ири долбоорлордун бири болгон Бишкектеги кыргыз-түрк достугу мамлекеттик ооруканасын расмий түрдө ачуу;

-Өлкөлөр ортосундагы аба каттамдарынын мүмкүнчүлүктөрү тууралуу сүйлөшүүлөрдү улантуу жана эл аралык «Манас» аэропортун Азиядагы транспорттук-логистикалык борбор катары колдонуу;

-2021-2022-жылдары кыргыз жана түрк маданий күндөрүн өткөрүү;

-Түркиянын ЖОЖдоруда окуган кыргызстандык студенттердин санын көбөйтүү;

-Борбор Азиядагы аймактык коопсуздукту чыңдоо жана бул себептен Кыргызстандын Куралдуу күчтөрүнүн материалдык-техникалык базасын модернизациялоо жана ошондой эле коргонуу дараметин бекемдөө боюнча биргелешкен иштерди күчөтүү үчүн ырааттуу аскердик-техникалык жардам көрсөтүү.

Кандай документтерге кол коюлду

— Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети менен Түркия Республикасынын Өкмөтүнүн ортосундагы Өсүмдүктөрдү коргоо жана карантин жаатында макулдашуу;

— Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети менен Түркия Республикасынын Өкмөтүнүн ортосунда Автордук укук жана чектеш укуктар жаатында өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандум;

— Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети менен Түркия Республикасынын Өкмөтүнүн ортосундагы маданият жаатында кызматташуу жөнүндө макулдашуу;

— Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети менен Түркия Республикасынын Өкмөтүнүн ортосундагы Маданий борборлорду түзүү жана алардын иштеши жөнүндө макулдашуу;

— Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлиги менен Түркия Республикасынын Маданият жана туризм министрлигинин ортосунда жаштар саясаты жаатында кызматташуу боюнча өз ара түшүнүшүү жөнүндө меморандум;

— 2018-жылдын 9-апрелиндеги Кыргыз Республикасынын Өкмөтү менен Түркия Республикасынын Өкмөтүнүн ортосундагы Дене тарбия жана спорт жаатында кызматташуу жөнүндө макулдашууну ишке ашыруу боюнча ведомстволор аралык иш-аракеттер планын бекитүү жөнүндө протокол;

— Кыргыз Республикасынын Тышкы иштер министрлиги менен Түркия Республикасынын Тышкы иштер министрлигинин ортосундагы протокол жаатында кызматташуу жөнүндө меморандум;

— Кыргыз Республикасы менен Түркия Республикасынын Стратегиялык кызматташуусунун жогорку кеңешинин 5-жыйынынын жыйынтыгы боюнча Биргелешкен билдирүү.

Эскерте кетсек, бул Садыр Жапаровдун чет элдик сапары, мындан мурда ал расмий иш сапары менен Россия Федерациясына жана Казакстан Республикасына барган. Москвадагы сүйлөшүүлөрдүн жыйынтыгында Кыргызстанда “Жерүй” алтын кени ачылган, ал республиканын бюджетине 1 млрд сом алып келди.