Стамбулда түрк мамлекеттеринин маалымат каражаттарынын ассоциациясы түзүлдү

Түрк дүйнөсүнүн алдыңкы басылмалары катышкан Түркиядагы медиа саммити маанилүү чечимдердин кабыл алынышы менен аяктады.

Бир күн мурун форумдун катышуучулары Түрк маалымат агенттиктеринин ассоциациясын (АТНА) түзүшкөн. Ал эми эртеси күнү жаңы медиа альянстын лидерлеринин биринчи жолугушуусу болуп өттү.

АТНАнын төрагалыгына Анадолунун башкаруу кеңешинин башчысы жана башкы директору Сердар Карагөз шайланды. Ал маалымат чөйрөсүндөгү байланыштарды арттыруунун маанилүүлүгүн жана түрк элдеринин тилдик жалпылыгынын маанилүүлүгүн белгиледи.

«Биз түрк тилдеринин интеграциялык күчүнө ишенебиз», - деди ал.

Карагөздун айтымында, ассоциация жалган маалымат менен күрөшүүгө да көмөктөшөт.

«Түрк дүйнөсүнөн кандайдыр бир жаңылык чыкса, бул беш маалымат агенттиги биргелешип анын чын-төгүнүн аныктап, бул кызматташтык механизми аркылуу жалган кабарлардын жана манипуляциялык аракеттердин жайылышын алдын алат», – деди Сердар Карагөз.

Азербайжан мамлекеттик маалымат агенттигинин (AZERTAC) директорлор кеңешинин төрагасы Вугар Алиев түрк маалымат агенттиктеринин биригип, күчтөнөөрүнө ишенгенин айтты.

Ал фейк жаңылыктар өзгөчө социалдык тармактарда тез тарай турганына, ошондуктан жалган маалымат менен күрөшүүдө жаңы жолдорду издөө керектигине көңүл бурду.

«Түрк тилдүү агенттиктердин ортосундагы кызматташтык кагаз жүзүндө калбай, иш жүзүндө болушу керек», – деди Алиев.

«Кабар» Кыргыз улуттук маалымат агенттигинин башкы директору Медербек Шерметалиев беш өлкөнүн маалымат агенттиктеринин альянсын түзүү баарыбыз үчүн жаңы мүмкүнчүлүк экенин билдирди.

Ал белгилегендей, жаңы биримдик фейк менен күрөшүүдөн тышкары маданиятты өнүктүрүү, тарыхты сактоо менен да алектениши керек.

«Тилибиз, динибиз бир, бирок ар бир элдин өзүнүн цивилизациясы бар. Андыктан түрк өлкөлөрү бири-бирин жакындан таанышышы керек. Бул альянс түрк мамлекеттеринин ортосундагы кызматташтыкты бекемдөөгө жардам берет деп ишенем. Биздин максат биз түзгөн альянсты күчтүү жана функционалдык кылуу», - деди Шерметалиев.

Өзбекстандын Улуттук маалымат агенттигинин (УзА) башкы директору Абдисаит Кучимов «биз дезинформациянын агымы абдан тез жүрүп жаткан мезгилде жашап жатабыз жана бул жагдай жеке адамдарга гана эмес, мамлекеттерге да терс таасирин тийгизиши мүмкүн», – деди.

Дүйнөлүк маалымат каражаттары, өзгөчө түрк дүйнөсү менен болгон байланыштарын бекемдөөгө умтулгандарын белгилеген Кучимов тарых, тил жана маданият тармагында медиа кызматташтыгын улантууну каалашын баса белгилеп, кийинки күндөн баштап ар кимди эне тилинде сүйлөөгө чакырды.

Казакстандын Qazcontent компаниясынын директорлор кеңешинин төрагасы Бекзат Жусупов Казахстан менен Түркиянын ортосунда терең тарыхый байланыштар бар экенин айтып, түрк дүйнөсүнүн өлкөлөрүнүн медиа кызматташтыгынын маанилүүлүгүн баса белгиледи.

«Бул саммитти уюштурганы үчүн Анадолу агенттигине ыраазычылык билдирем», - деди Жусупов.

Мындан 100 жыл мурун тилдер арасында анча деле айырмачылык болбогонун белгилеген Жусупов бүгүнкү күндө алфавитте айырмачылык бар экенине, бирок муну жалпыга маалымдоо каражаттарынын жардамы менен жеңсе болоруна көңүл бурду.

Мындан тышкары, жыйындын катышуучулары АТНАнын башкы катчысынын кызматына азербайжандык «Азертаж» маалымат агенттигинин башкармалыгынын төрагасы кылып Вугар Алиевди шайлашты.

Жолугушуунун жыйынтыгында «Анадолу» агенттиги менен Азербайжандын «Азертаж» маалымат агенттигинин, ошондой эле «Анадолу» менен Кыргызстандын улуттук «Кабар» маалымат агенттигинин ортосунда кызматташуу боюнча протоколго кол коюлду.

Эске сала кетсек, АТНА альянсы түрк мамлекеттериндеги беш алдыңкы маалымат каражаттарынын жетекчилеринин чечими менен түзүлдү. Документке Anadolu агенттигинин башкармалыгынын төрагасы жана башкы директору Сердар Карагез, Азербайжан маалымат агенттигинин башкармалыгынын төрагасы Азертаж Вугар Алиев, «Кабар» Кыргыз улуттук маалымат агенттигинин директору Медербек Шерметалиев, Казакстандын Qazcontent маалымат агенттигинин башкармалыгынын төрагасы Бекзат Жусупов жана Өзбекстандын UZA маалымат агенттигинин башкы директору Абдусаид Кучимов кол коюшту.