Калдарбек Абдраманов, кардиохирург: “Жүрөк – бул мотор, токтосо өмүр бүтөт, ошону унутпайлы”

- Ковид болгон жылдардан соң жүрөк оорулары да бир топ күч алды эле. Азыр Кыргызстанда бул боюнча акыбал кандай? Өкмөт кам көрүп атабы?

- Коом өнүккөн сайын адамдардын өлүмүнүн негизги себебин жүрөк кан тамыр оорулары түзө берет. Ал эми мунун негизги себептери адамдын жүрүм-туруму, жашоо образы менен түз байланышкан. Алардын эң негизгилери: туура эмес тамактануу, кара күч кыймыл аракетинин аздыгы, тамеки тартуу жана арак-шарапты ашыкча колдонуу. Оорунун көбөйүшүнө абанын жана айлана-чөйрөнүн булганышы да себеп болот. 

Адамдын жүрүм-турумундагы терс факторлор да кан басымынын көтөрүлүшүнө, жүрөк кан тамырынын кысылышына, ичкеришине алып келет. Ал факторлор кандын түзүмүндөгү кант, майлардын ж.б. заттардын азайып же көбөйүп кетишине таасир берип, адамда ашыкча салмак жаралып, инфаркт, инсульт өңдүү жүрөк жана кан тамыр ооруларынын көбөйүшүнө себепкер болору аныкталган. Ошол эле учурда тамекини, ичимдикти таштоо, туздуу, майлуу тамакты азайтуу, кыймыл аракетти көбөйтүү – ошол оорулардын азайышына алып келери аныкталган. 

Албетте, жашоодогу терс көрүнүштөр, айлана-чөйрөдөгү, коомдогу жетишпегендиктер, адамдардын мамилеси, стресс акыбалдар жана адамдагы тукум куучулук факторлор да жүрөк кан тамырлар оорусунун көбөйүшүнө түрткү болууда. Айтылган факторлорго көңүл буруп, алардын алдын алуу, оңдоо, болтурбоо ошол жүрөк оорулардын да алдын алууга өбөлгө болмок. Ал элдин эле милдети эмес, өкмөттүн да милдети!

Албетте, азыр кардиология тармагы өнүккөн, а биз кардиологдор жаңы, заманбап дарт аныктоо дарылоо ыкмаларын колдонуп, ооруларга жардам бере алабыз. Бирок, ооруну дарылагандан да, аны алдын алуу баардык жагынан пайдалуу. Ошондуктан, жүрөк ооруларын алдын алууну, заманбап ооруканаларды курууну эл да, жетекчилер да түшүнүп, талап кылып, маани берип, медицинага көңүл буруу керек. Медицина медиктерге эле керек эмес да. Демек, жүрөк кан тамыр ооруларынан болгон өлүмдү азайтуу үчүн ар бир облустарда эле эмес, райондордо да чакан тийиштүү керебеттери менен оруканаларды куруу зарыл. Жүрөк – бул мотор, токтосо өмүр бүтөт, ошону унутпайлы! Жүрөгүңөр оорубасын!  

Булак: "Азия Ньюс" гезити